Większość z nas jest zapracowana, prowadzi stresujący tryb życia i spełnia się jednocześnie w kilku rolach społecznych. Dbanie o siebie w zabieganym świecie nie jest łatwe, a znalezienie czasu dla siebie samego często graniczy z cudem. Zdarza się, że czujemy się winni, bo poświęcamy czas sobie, zamiast pracować, zająć się bliskimi lub obowiązkami domowymi. Pamiętaj, że pasażer samolotu w sytuacji awaryjnej, zakłada maskę tlenową najpierw sobie, a później towarzyszom podróży.
Dlaczego dbanie o siebie jest tak ważne?
Dbanie o siebie i swoje zdrowie psychiczne oraz kondycję fizyczną powinno być rozumiane jako regularny i celowy proces. To bardzo ważne w kontekście ogłoszonego przez Światową Organizację Zdrowia kryzysu zdrowia psychicznego w XXI wieku oraz coraz powszechniejszego ryzyka wypalenia zawodowego, które zostało w 2019 roku wpisane na listę chorób. We współczesnych społeczeństwach rośnie odczuwanie presji, co sprzyja wyczerpaniu, nadmiernej stymulacji i uczuciu ciągłego niepokoju.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), zdrowie psychiczne to dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny człowieka oraz zdolność do rozwoju i samorealizacji. Jednocześnie WHO bije na alarm, że w XXI wieku mamy do czynienia z globalnym kryzysem zdrowia psychicznego. Przedłużające się konflikty, rosnące nierówności społeczne i ekonomiczne, przemoc – to wszystko nie sprzyja zachowaniu stabilności ludzkiej psychiki. WHO przewiduje, że w najbliższych latach depresja stanie się główną przyczyną problemów zdrowotnych. Eksperci obliczyli, że do 2030 r. depresja będzie najczęściej występującym schorzeniem na świecie – powszechniejszym niż nowotwory, choroby serca i cukrzyca. W świetle tych informacji, dbanie o siebie jest naprawdę ważne!
Jak zadbać o siebie?
Uświadomienie sobie, że dbanie o siebie jest koniecznością, może stać się przełomem dla kogoś, kto żyje w pędzie, nie dbając o odpoczynek, jakość snu, dietę i aktywność fizyczną. Szacuje się, że ok. 30 proc. Polaków cierpi na różne problemy ze snem, a okresowe problemy z zasypianiem, utrzymaniem snu i jego złą jakością ma 40–50 proc. populacji. Bezsenność dotyka aż 90 proc. osób po 60. roku życia. Dbanie o siebie warto zacząć od higieny snu. Dobry i zdrowy sen znacznie poprawia jakość życia i funkcjonowanie całego organizmu na poziomie psychicznym i fizycznym. Zadbanie o swój dobrostan w nocy to pierwszy krok, a możesz ich wykonać znacznie więcej!
Zacznij dbać o siebie w 12 krokach
- Odpoczynek i odpowiednio długi sen – najlepiej spać 7–9 godzin na dobę. Zbyt krótki sen źle wpływa na zdrowie psychiczne i fizyczne.
- Prawidłowe nawyki żywieniowe – zdrowe odżywianie dodaje energii!
- Wybierz aktywność fizyczną, którą lubisz – codzienna aktywność fizyczna to m.in. spacer, joga, rower lub uprawianie sportu pod okiem trenera. Ważne, żeby ruszać się regularnie najlepiej na świeżym powietrzu.
- Pamiętaj o zbalansowaniu swojego życia – postaw na work-life balance, który pomógł wielu ludziom zacząć dbać o siebie.
- Praktykuj głębokie oddechy kiedy jesteś zestresowany. Warto skorzystać z najprostszego sposobu na uspokojenie się – zacznijmy powoli i głęboko oddychać. Wielu ludzi w chwilach stresu wstrzymuje oddech lub wprost przeciwnie oddycha szybko i płytko. Powolne i głębokie oddechy pozwalają uspokoić zestresowany umysł.
- Staraj się unikać używek – alkohol, narkotyki, papierosy, napoje energetyczne, czy kawa zawierają substancje, które nienaturalnie pobudzają organizm. Negatywne skutki ich zażywania/spożywania mogą utrzymywać się kilka dni, tygodni albo miesięcy.
- Pielęgnuj relacje z bliskimi, przy których możesz być sobą. Dziel się z nimi dobrymi i złymi momentami. Dzięki takim relacjom nabierasz pewności siebie i nie jesteś sam ze swoimi problemami.
- Zadbaj o sieć wsparcia społecznego – posiadanie systemu wsparcia społecznego jest jednym z najlepszych sposobów dbania o siebie. W gruncie rzeczy pomoc udzielana przez specjalistów i wiele instytucji pomocowych w znacznym stopniu polega na wsparciu społecznym.
- Czytaj rozwojowe książki – czytanie obniża poziom stresu aż o 68 proc. Wystarczy 6 minut czytania dziennie, by uzyskać pożądane rezultaty. Wybranie książki o rozwoju osobistym pozwala zwiększyć moc osobistą i lepiej radzić sobie z problemami.
- Naucz się mówić „nie” i pamiętaj, że to jest absolutne w porządku powiedzieć „nie”, pod warunkiem że robisz to taktownie i spokojnie. Inni ludzie nie zawsze zrozumieją odmowę, ale masz prawo bronić swoich granic i odmawiać.
- Ucisz wewnętrznego krytyka przez nauczenie się innego spojrzenia na trudności. Ucz się samowspółczucia i samowybaczania, ponieważ poczucie winy jest destrukcyjne.
- Nie zapominaj o zabawie i przyjemnościach!
Jak zacząć o siebie dbać? Czas na przyjemności
Szukając sposobów na to, jak zacząć o siebie dbać czasami wystarczy znaleźć czas na zrelaksowanie się i zastanowienie: na co mam ochotę? Może zdecydujesz się na uczestnictwo w aktywnościach, w których traci się poczucie czasu i miejsca? W takich sytuacjach możesz naprawdę cieszyć się chwilą i docenić uroki życia. To może być zabawa z dziećmi na basenie, granie w gry komputerowe, taniec, wieczór karaoke, malowanie paznokci, pójście na film do kina, wyjście do ulubionej kawiarni ze znajomymi, zabawa z psem, właściwie wszystko, co sprawi Ci przyjemność. Gdy wiesz, jak o siebie zadbać, wszystko zaczyna układać się lepiej. Znajdujesz wtedy tak potrzebną równowagę między życiem zawodowym a prywatnym oraz pracą a odpoczynkiem.
Gdy jeszcze nie wiesz, jak o siebie zadbać i stwierdzisz, że od dawna brakuje Ci powodów do radości, zrób proste ćwiczenie. Wypisz zdarzenia, które sprawiały Ci przyjemność lub wypisz wszystko to, co mogłoby być dla Ciebie przyjemnością. Następnie zacznij włączać te przyjemności do swojego życia. Dzięki temu prostemu ćwiczeniu zauważysz, że na co dzień masz więcej radości, a w Twoim życiu jest więcej tak potrzebnego balansu.
Dbanie o siebie i równowaga: work-life balance
Koncepcja work-life balance, czyli równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, narodziła się na przełomie lat 70. i 80. XX wieku na Wyspach Brytyjskich. Pomysł jest odpowiedzią na pytanie jak o siebie zadbać w kontekście potrzeby znalezienia zrównoważonego sposobu przenikania się sfery prywatnej i zawodowej.
Work-life balance to stan, w którym życie zawodowe i prywatne tworzą spójną całość, służą naszym celom i oczekiwaniom oraz są zgodne z naszymi zasadami i wartościami. Głównym celem takiego sposobu życia jest odnalezienie równowagi między pracą i karierą a życiem rodzinnym i towarzyskim oraz obowiązkami a rozrywką.
W firmie, która stawia na podejście work-life balance, pracownicy bez obaw mogą wziąć zwolnienie z powodu choroby swojej czy dziecka, zmienić godziny pracy lub częściowo pracować zdalnie, jeśli będzie to im potrzebne. Początkowo to pojęcie dotyczyło przede wszystkim rozdzielenia czasu prywatnego od czasu pracy, jednak z czasem stało się szerszym pojęciem.
Rzeczywiście work-life-balance istnieje już kilka dekad i jest dość przestarzałym pojęciem coraz częśćiej zastępowanym przez świeższe określenie wellbeing. Oznacza ono równowagę w różnych sferach przekładającą się na ogólny dobrostan i zadowolenie z życia na wielu płaszczyznach.
Jak zacząć dbać o siebie? Szkolenia i rozwój osobisty
Uzbrojony w wiedzę z książek i poradników możesz wybrać jedną aktywność na tydzień i powoli wprowadzać zmiany w swoim życiu. Najlepiej zacznij od tego, co będzie mieć największy wpływ na Twoje samopoczucie, np. zadbaj o jakość snu, jeśli źle sypiasz, a wtedy zmieni się o wiele więcej.
Wolisz od razu wypływać na szerokie wody? Zamiast małych kroczków wybierz skok na głęboką wodę! Rozwój osobisty pod okiem doświadczonego mentora to skuteczna metoda uczenia się dbania o siebie. W ciągu kilku dni dowiesz się, jak o siebie zadbać i wdrożyć w życie sprawdzone sposoby np. na zmniejszenie napięcia związanego ze stresem. Wybierz takie szkolenia, które nie są tylko teorią i uczą praktycznego podejścia.