Czym jest szczęście i jakie korzyści przynosi?
Szczęście to pozytywna emocja, wywołana przez endorfiny, wytwarzane np. podczas uprawiania sportu. Jednak nie o takie szczęście chodzi podczas rozważań filozofów i starań ludzi od zarania dziejów. Pytanie, czym jest szczęście i dlaczego warto do niego dążyć, wciąż jest aktualne. W ostatnim ćwierćwieczu powstała nowa dziedzina nauki – psychologia pozytywna, która bada szczęście oraz aspekty, które prowadzą do szczęścia i korzyści, które ono niesie w codziennym życiu.
Czym jest szczęście z naukowego punktu widzenia?
Aktualne badania czym jest szczęście, prowadzone w ramach rozwoju psychologii pozytywnej przekonują, że ponad wszelką wątpliwość warto rozwijać i troszczyć się o poziom osobistego szczęścia. Szczęśliwe życie i odczuwanie dobrostanu, który wiąże się przecież z odczuwaniem szczęścia, niesie za sobą liczne korzyści na wielu poziomach. Człowiek szczęśliwy jest zdrowszy, bardziej produktywny, lepiej radzi sobie ze stresem i przejściowymi trudnościami. Zdefiniowanie szczęścia dla każdego oznacza coś innego i niekoniecznie zamyka się w trzech słowach: zdrowy, piękny i bogaty. Kiedy naukowcy wzięli po lupę szczęście, powstała cała nowa dziedzina o nazwie psychologia pozytywna z serią wykładów o szczęściu i budowaniu dobrostanu opartego o własne możliwości i osobisty potencjał. Od początków powstania psychologii jako nauki, człowiek z zaburzeniami był obiektem badań. Psycholog jako tzw. lekarz duszy zajmował się terapią pacjentów po traumach, w kryzysie emocjonalnym czy depresji. Pod koniec XX wieku nastąpił jednak pewien przełom: psychologia zaczęła zajmować się także pojęciem szczęścia i człowiekiem zdrowym, który pragnie skupiać się na rozwoju i dążeniu do szczęścia. Co sprawia, że człowiek jest szczęśliwy? Co daje człowiekowi szczęście? Czy szczęście to permanentny stan, czy tylko chwilowa emocja? Odpowiedzi warto poszukać w psychologii pozytywnej.
Definicja szczęścia – co to jest szczęście?
Definicja szczęścia zaproponowana przez Sonię Lubomirski, psychologa, nauczycielkę i autorkę książki “Wybierz szczęście” brzmi bardzo rzeczowo i wydaje się, że jest przedstawiona kompletnie. Autorka łączy dobrostan psychiczny z dobrym samopoczuciem i zdrowiem oraz robieniem czegoś wartościowego. Sprawdź, czy jesteś szczęściarzem według tej definicji!
| Definicja szczęścia:
Doświadczanie radości, zadowolenia i dobrego samopoczucia, połączone ze świadomością tego, że nasze życie jest dobre, wartościowe i ma sens. |
Definicja traktująca szczęście jako doświadczanie pozytywnych emocji na co dzień podkreśla również długofalowy sens życia. Gdy robimy coś przyjemnego, a zarazem doświadczamy dobrego samopoczucia psychicznego, to jeszcze nie gwarantuje nam dobrostanu. Aspekt sensowności i wartości życia jest także istotnym komponentem szczęścia, gdyż człowiek odczuwający stany depresyjne postrzega siebie jako kogoś, kto nie może być szczęśliwy. Tak w istocie jest, jeśli osoba twierdzi, że jej życie nie ma sensu i warto je zakończyć. Brak szczęścia może doprowadzić nawet do tragedii.
Szczęście w życiu człowieka wg psychologii pozytywnej
Profesor Seligman – twórca nurtu psychologii pozytywnej – wyszedł z założenia, że dobrostan jest konstruktem mierzalnym, na który składa się pięć niezależnych elementów. Jednak żaden z nich nie definiuje bezpośrednio szczęścia, ale każdy jest jego składową. Elementy, które wpływają na odczuwanie szczęścia i dobrostanu to:
- Pozytywne emocje;
- Zaangażowanie;
- Relacje;
- Znalezienie sensu życia;
- Osiągnięcia.
Przyjrzyjmy się zatem każdemu elementowi z osobna w poszukiwaniu kolejnych odpowiedzi na pytanie, co to jest szczęście!
Pozytywne emocje na budowanie szczęścia w życiu
Listę składników szczęścia otwierają pozytywne emocje: radość, miłość, wdzięczność, spokój, ciekawość, nadzieja – to tylko kilka przykładów pozytywnych emocji, które prowadzą do odczuwania dobrostanu. Sami produkujemy emocje, a więc sensownie jest stwarzać jak najwięcej okazji do odczuwania pozytywnych emocji, ponieważ niesie to za sobą szereg korzyści:
- Pozytywne emocje podwyższają odczuwaną przyjemność z życia i w konsekwencji przyczyniają się do wzrostu osobistego dobrostanu;
- Radość i ciekawość oraz nadzieja sprzyjają otwartości i elastyczności w funkcjonowaniu, a w dłuższej perspektywie prowadzi to do rozwijania osobistych potencjałów i zasobów;
- Pozytywne emocje jak np. empatia ułatwiają przyjmowanie perspektywy innych ludzi, co w dużym stopniu sprzyja współpracy i nawiązywaniu relacji;
- Kontrolowanie emocji daje świadomość, kiedy wciąga nas wir negatywnych odczuć i pozwala bronić się przed nimi;
- Przeżywanie pozytywnych emocji wytwarza określone reakcje chemiczne, które wpływają na samopoczucie, a w dłuższej perspektywie lepszego stanu zdrowia i opóźnienia procesów starzenia.
Koncentracja i zaangażowanie w działanie
Szczęście w życiu człowieka wymaga determinacji, koncentracji i zaangażowania, które wynika z tzw. flow – stanu przepływu, w którym wszystko przychodzi z lekkością bez specjalnego wysiłku. Jeżeli szczerze chcesz coś osiągnąć, nie siedzisz z założonymi rękoma w pozycji obserwatora, tylko działasz. Warto czuć co się robi, uruchomić intuicję i skupić się na stanie przepływu, a aby poczuć flow, muszą zostać spełnione przynajmniej cztery warunki jednocześnie:
- Nadanie wykonywanej czynności ważności według własnych priorytetów;
- Biegła umiejętność wykonywania zadań lub zaczynanie z niskiej pozycji i doskonalenie się aż do stanu mistrzostwa;
- Chęć przekraczania granic i odkrywanie nowych możliwości;
- Działanie z pasją!
Pasja to słowo klucz w osiąganiu szczęścia. Ludzie z pasją doskonale wiedzą co to jest szczęście. Nadają swojej pasji (choćby to było zbieranie znaczków pocztowych) wielkiego znaczenia, biegle znają się na filatelistyce, wciąż pokonują granice w poszukiwaniu archiwalnych i nowych okazów, a z czasem dochodzą do mistrzostwa. Działanie z pasją to niekiedy zatracenie się w rachubie czasu, oderwanie od rzeczywistości i zaniedbywanie innych dziedzin życia. Dobry lub zły okres w życiu to naturalna zmienna naszej egzystencji. Dlatego tak ważne w odczuwaniu szczęścia jest prowadzenie harmonijnego życia i dbania o wszystkie składniki szczęścia: pozytywne emocje, zaangażowanie, relacje z ludźmi, poszukiwanie sensu życia i osiągnięcia.
Szczęśliwe związki i relacje
Kiedy człowiek jest szczęśliwy, tworzy udane związki i harmonijne relacje z innymi. Jakość relacji międzyludzkich bezpośrednio wpływa na poziom odczuwanego dobrostanu – wynika z badań prowadzonych przez badaczy w programach naukowych nurtu psychologii pozytywnej. Czy rzeczywiście zostaliśmy stworzeni do życia z innymi ludźmi? Istnieją przecież przykłady szeroko opisane w literaturze szczęśliwych jednostek, które żyją w samotności przez wiele lat. Zwykle są to bardzo silne osobowości skoncentrowane na życiu duchowym i czerpiące energię z wiary, mistyki czy natury. Żyjąc wśród ludzi nie jesteś samotną wyspą pisał Eckhart Tolle – jeden z największych współczesnych myślicieli. Dla większości z nas, żyjących w nowoczesnych społeczeństwach, dbałość o bliskie relacje to budowanie swojej prywatnej sieci wsparcia. Każdy potrzebuje poczucia bezpieczeństwa, a ludzie życzliwie nastawieni są doskonałym źródłem pozytywnych wzmocnień.
Kiedy życie nabiera sensu?
Sens życia jako składnik szczęścia wiąże się z obraniem i realizowaniem określonych postaw życiowych, które wynikają z potrzeb, wartości i dążeń jednostki. Sens życia to rodzaj motywacji do działania, osiągania satysfakcji i realizacji siebie z poczuciem szczęścia. Życie zwykle nabiera większego sensu z wiekiem. Do odnalezienia sensu własnej egzystencji potrzeba poznania siebie, nabrania doświadczeń i obserwacji życia innych ludzi. Z drugiej strony pytanie o sens życia w ustach pięćdziesięciolatka brzmi infantylnie i budzi zażenowanie. Czy pytanie o sens życia u w pełni dojrzałego człowieka świadczy o jałowym przebiegu? Dobry lub zły okres w życiu przeplatają się ze sobą. Taka osoba mogła dojść do ściany, być może przeżywa kryzys emocjonalny i potrzebuje przewartościowania. To idealny moment, by zapytać siebie o szczęście i wziąć udział w szkoleniu Wyższe Ja, które zostało tak przygotowane, by odkryć w sobie motywację do życia.
Droga do celu i ważne osiągnięcia
Osiągnięcia znalazły się na końcu listy potrzeb, które człowiek musi zaspokajać, aby czuć się spełnionym i szczęśliwym. Każdy z nas potrzebuje do odczuwania szczęścia posiadać i realizować swoje cele. Warto ku czemuś dążyć i przechodzić drogę do celu i osiągać przy tym niemałą satysfakcję. Już sama próba działania może spełnić funkcję osiągnięcia, choć dopiero złapanie w garść upragnionego celu wyraźnie zwiększa poczucie szczęścia. Osiągnięcia to jeden z elementów składowych szczęścia, który nigdy nie powinien być uznawany za główny przejaw dobrostanu. Przepracowanie prowadzi do chronicznego stresu i wypalenia zawodowego, a to z kolei może przynieść odwrotny skutek i zawrócić z drogi do szczęścia.
Co sprawia, że człowiek jest szczęśliwy?
Szczęście produkujemy sami, nic z zewnątrz nie jest w stanie zbudować nam szczęśliwego życia wbrew naszej woli. Musimy jednak stworzyć sobie do tego sprzyjające warunki, aby odczuwać pozytywne emocje i poczuć flow. Wybierz dla siebie najlepsze narzędzia do pracy nad pozytywnymi emocjami, dobrymi relacjami i innymi ludźmi, a przede wszystkim poznaj siebie i swoje potrzeby. Dobór narzędzi – czy to będą książki, kursy, webinary czy udział w szkoleniu zależy od tego, z jakiego pułapu startujesz.
Na podsumowanie kilka bestsellerowych pozycji z naszego sklepu:
- Nowość! Książka ZESPÓŁ STRESU POSTPANDEMICZNEGO. To propozycja nie tylko dla tych, ktoórzy odczuli wpływ okresu pandemii na zdrowie psychiczne swoje i swoich bliskich. To książka, która da Ci ulgę w niełatwych czasach, w których stres jest wszechobecny.
- E-book Mistrzowskie strategie – pomoc w uwolnieniu i rozwinięciu potencjału. Na przykładach mistrzów sportu możesz dowiedzieć się nie tylko jak stać się wybitnym w swojej dyscyplinie, ale także w życiu osobistym, a nawet w biznesie! Propozycja zawiera praktyczne wskazówki oraz ćwiczenia z treningu mentalnego!
- Determinacja – książka o jednym ze składników szczęścia. Lektura tej niezwykłej książki pomaga odnaleźć drogę w procesie budowania wewnętrznej mocy i zewnętrznego sukcesu.
